کنترل رطوبت آرد در کارخانجات آردسازی

[:fa]

برنج، گندم و ذرت مهمترین غلات تولیدی در جهان بوده که تقریباً هر سه در یک حد تولید و برداشت می شوند. کشت غلات در جهان بسیار بالا می باشد و در میان سایر محصول های کشاورزی بیشترین سهم را به خود اختصاص داده است. در این میان سهم جهانی گندم تولیدی از دیگر غلات بیشتر بوده و دارای جایگاه ویژهای می باشد. نان همواره به عنوان یکی از مواد غذایی پر مصرف ما ایرانیان بوده است. در سال 1388 براساس آمار اعلام شده از سوی سازمان جهانی خواروبار و کشاورزی، ایران رتبه نخست در مصرف نان در دنیا را دارد، همچنین در سال 1389 با مصرف سالیانه 165/2 کیلوگرم به ازای هر خانوار در رتبه ششم دنیا قرار گرفت. آرد ماده ی اولیه نان، حدود 8/5 میلیون تن در سال در ایران به مصرف می رسد.

گندم برای تبدیل به آرد فرآیندی طولانی را در کارخانه آرد طی می کند که در زیر به اختصار به آن اشاره می شود.

• دریافت و انتقال گندم به سیلوهای ذخیره

• سیستم بوجاری و تمیز کاری گندم شامل دستگاه های سرند دوار، الک بوجاری، کانال هوا، شن گیر،سیاه دانه گیر و پوست گیر.

• مرحله نم زنی و مشروط کردن گندم

• مرحله آسیاب شامل دستگاه های والس یا آسیاب گندم، الک بزرگ، مغز گندم گیر، کمک والس و آرد گیر سبوس تایفون.

• مرحله بسته بندی و نگهداری در انبار

این مراحل در سلسله مقلات بعدی به طور کامل همراه با دستگاه های مرتبط به هر مرحله توضیح داده می‌ شود.

محصول نهایی باید با استانداردهای تدوین شده مطابقت داشته باشد. از جمله ویژگی هایی که در استاندارد شماره 103 مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران آمده، می توان به این موارد اشاره کرد:

بیشینه میزان رطوبت آرد 14/2 درصد باشد. رنگ، بو و مزهی غیر طبیعی نداشته باشد. عاری از مواد خارجی و آفت باشد. میزان سموم، فلزات سنگین، مواد رادیواکتیو و آلودگی های میکروبی نباید از حد مجاز بیشتر باشد. در ضمن میزان pH باید بین 5/6 تا 6/5 باشد.

یکی از دغدغه های کارخانه های تولید آرد، کنترل میزان رطوبت آرد طی مراحل تولید تا مرحله ی بسته بندی و انبارداری می باشد. میزان رطوبت از دو جهت اهمیت دارد، نخست اینکه نباید از حد مجاز یعنی 14/2 درصد بیشتر باشد، دوم اینکه در صورت کاسته شدن میزان رطوبت از لحاظ استاندارد مشکلی وجود ندارد ولی چون از وزن بسته کیسه گیری شده کاسته می شود، کارخانه باید آرد بیشتری در کیسه ها پر کند که این به ضرر تولید کننده است. از این رو تنظیم دقیق رطوبت آرد از نکات مورد توجه کارخانه های آرد است.

[:]